بخور نخورهاي كودكانه در نوروز
بخور نخورهاي كودكانه در نوروز
نكته 1: جلوي هله هوله خوري كودك خود را بگيريد
همان طور كه بزرگ‌ترها نبايد هله هوله بخورند، بچه‌ها هم از اين قاعده مستثني نيستند. در افراد بزرگسال معمولاً پيشنهاد مي‌شود به دليل جلوگيري از افزايش وزن از خوردن هله هوله امتناع كنند، اما گاهي اين باور اشتباه در برخي پدران و مادران وجود دارد كه از آنجا كه مصرف هله هوله‌ها با افزايش وزن در ارتباط است پس شايد مصرف اين گونه مواد غذايي براي كودكان كم وزن مفيد باشد. اما بايد به ياد داشته باشيد كه هرزه‌خوري مي‌تواند جلوي اشتهاي كودك را بگيرد، بنابراين از دادن خوراكي‌هاي هله هوله در بين وعده‌هاي غذايي به كودك خود خودداري كنيد. به خصوص نبايد براي تشويق كردن، آرام كردن يا دلداري دادن كودكان از خوراكي‌هاي كم‌ارزش استفاده كنيد. معده كودكان حجم كمي دارد و پر شدن آن با غذاهاي كم ارزش باعث مي‌شود اشتهاي آنها به غذاي اصلي كاسته شود و در نتيجه مواد مغذي مورد نياز خود را دريافت نكنند. به عبارت ساده‌تر، مي‌توان گفت شكم كودك شما ممكن است با دريافت هله هوله سير شود، اما سلول‌هاي بدن كودك مواد مغذي مورد نياز خود را دريافت نكرده و گرسنگي سلولي وجود خواهد داشت. از آنجا كه رشد كودك روند سريعي دارد ادامه يافتن اين موضوع مي‌تواند زمينه‌ساز سوء تغذيه كودك باشد.
نكته2: ميوه و سبزي را در تغذيه كودكان خود فراموش نكنيد
ميوه و سبزي كليد سلامت رژيم غذايي است. مصرف ميوه و سبزي به‌عنوان بخشي از الگوي غذايي سالم مي‌تواند بدن را در برابر بسياري از بيماري‌ها محافظت نمايد. مصرف اين دو گروه غذايي از طرفي باعث اصلاح عملكرد دستگاه گوارش مي‌شود و رفع يبوست را در كودكان به دنبال خواهد داشت. از سوي ديگر ويتامين‌ها و املاح، فيبر و ديگر فاكتورهاي لازم براي حفظ سلامتي را در اختيار بدن قرار مي‌دهند. بيشتر افراد به خصوص كودكان ميوه و سبزي كمي مصرف مي‌كنند. براي بهبود سلامت از ميوه و سبزي‌هاي متنوع استفاده كنيد و در رژيم غذايي كودكان خود قرار دهيد. از آنجا كه انواع ميوهها و سبزي‌ها از نظر مواد مغذي متفاوت هستند، بهتر است از انواع مختلف آنها جهت تغذيه كودكان خود استفاده نماييد. سبزيجات نارنجي مانند هويج، كدو حلوايي و سبزيجات برگ سبز مانند اسفناج، برگ چغندر و نيز ميوه‌هاي نارنجي مثل انبه، طالبي، زردآلو و همچنين گوجه‌فرنگي حاوي كاروتنوئيدها مي‌باشند كه در بدن به ويتامين A تبديل مي‌شوند. سبزيجات پخته نسبت به انواع خام در بدن بيشتر به ويتامين A تبديل مي‌شوند. منابع ويتامين C نيز شامل مركبات، آب مركبات، كيوي، توت فرنگي، كلم بروكلي، فلفل، گوجه‌فرنگي، كلم، سيب‌زميني، كاهو و اسفناج مي‌باشند. سبزيجات برگ سبز تيره مانند اسفناج و كاهو و نيز حبوبات و پرتقال نيز منابع غني فولات به شمار مي‌روند. سيب‌زميني، اسفناج، كدو، موز، پرتقال، برگه زردآلو و حبوبات از منابع پتاسيم هستند. براي اينكه كودك خود را تشويق به مصرف ميوه و سبزي نماييد، سعي كنيد ميوهها و سبزي‌ها را در معرض ديد قرار دهيد. با اين كار كودك شما به خوردن اين مواد غذايي مفيد ترغيب مي‌شود. ميوهها و سبزي‌ها را روي پيشخوان آشپزخانه و يا در قسمت جلوي يخچال قرار دهيد. سعي كنيد از قدرت خلاقيت خود كمك بگيريد و در تهيه غذاهاي مختلف و جديد از سبزيجات متنوع استفاده كنيد. با استفاده از چاقوها و قالب‌هاي مخصوص شيريني‌پزي، سبزيجات و ميوهها را به شكل‌هاي متنوع و جذاب درآوريد. در فروشگاه از كودك بخواهيد در انتخاب ميوهها، سبزيجات و ديگر غذاهاي سالم به شما كمك كند. سبزيجات را با سس مورد علاقه كودكا‌نتان به آنها بدهيد. ضمناً مي‌توانيد از كودك خود بخواهيد در شستن ميوه و سبزي و يا آماده كردن آنها به شما كمك كند. شما مي‌توانيد با دادن رنگ و شكل‌هاي جذاب و متنوع به غذا كودك خود را متمايل به خوردن آن نماييد. به عنوان دسر از ميوه تازه استفاده كنيد و سبزيجات و ميوهها را با مواد ديگر به صورت سالاد، سوپ و يا سس در آوريد.
نكته 3: با كودكان خود ورزش كنيد
تحرك و ورزش برخي افراد در طول ايام نوروز كاهش مي‌يابد. كودكان طبيعتاً داراي تحرك بالايي هستند و به ندرت يك جا مي‌نشينند، اما مطالعات اخير نشان داده‌اند كه كودكان سراسر جهان در مناطق شهري در حال غير فعال شدن هستند. امروزه بازي‌هاي كامپيوتري و تلويزيون جاي تفريحات فعال آنها را گرفته است. بسياري از نوجوانان و كودكان از تحرك بدني ناكافي رنج مي‌برند. فعاليت بدني ناكافي در كودكان مي‌تواند عواقب طولاني مدتي بر روي سلامت آنها به جاي بگذارد. فعاليت بدني منظم باعث فوايد جسمي، روحي و اجتماعي بسيار بر روي كودكان مي‌شود.
فعال بودن باعث كمك به كودكان و نوجوانان در داشتن استخوان‌ها، عضلات و مفاصل سالم مي‌شود، وزن بدن و فعاليت قلب و ريه‌ها را تنظيم مي‌نمايد. ضمناً به كودكان اين فرصت را مي‌دهد كه خودباوري و اتكا به نفس داشته باشند.
كودكاني كه فعاليت بدني بيشتري داشته باشند، نتايج تحصيلي بهتري دارند و مهارت‌هاي اجتماعي در آنان تقويت شده، تعامل اجتماعي مثبتي در زندگي خود خواهند داشت. ضمناً احتمال اينكه در آينده به مصرف سيگار و دخانيات روي بياورند، كمتر خواهد شد.
براي افزايش فعاليت فيزيكي در كودكان در طول تعطيلات نوروز مي‌توانيد ابتكار عمل به خرج دهيد. سعي كنيد اوقات خود را با فرزندانتان بگذرانيد و براي اين اوقات برنامه‌ريزي مناسبي داشته باشيد. به جاي اينكه مدت زمان زيادي را جلوي تلويزيون بنشينيد با هم به پارك برويد. فعاليت در كنار يكديگر باعث تقويت روابط افراد خانواده با هم مي‌شود.
اگر حياط داريد، فوتبال بازي كردن در حياط را از ياد نبريد. كودكان بازي كردن با پدر و مادر خود را دوست دارند. با آنها توپ بازي كنيد و به بازي‌هاي پر جنب‌وجوش ديگر كه مربوط به زمان كودكي خودتان بود بپردازيد. يادآوري خاطرات بازي‌هاي كودكانه خودتان هم براي شما و هم براي فرزندتان دلپذير خواهد بود. براي فرزندان خود فعاليت‌هاي مختلفي را در نظر بگيريد. در حين آن جنبه آموزشي فعاليت بدني را از ياد نبريد تا كودكان شما بتوانند مهارت‌هاي لازم را بياموزند. از زمان تفريحاتي مثل بازي‌هاي كامپيوتري و غيره كه فعاليت بدني در آنها ناچيز است بكاهيد. با اعضاي خانواده به پارك برويد. در اطراف شهر دوچرخه‌سواري كنيد.
در سفرهاي كوتاه سعي كنيد بيشتر پياده‌روي نماييد. كودكان بايد روزي حداقل 20 دقيقه به فعاليت بدني بپردازند و كمتر از دو ساعت را در جلوي تلويزيون سپري كنند.
يكي ديگر از مواردي كه باعث كاهش تحرك در كودكان و نوجوانان مي‌شود، صحبت كردن با تلفن است، از اين‌رو والدين بايد كنترل ويژه‌اي بر روي اين عادت نامناسب كودكان و به ويژه نوجوانان داشته باشند.
نكته 4: صبحانه را در روزهاي تعطيل فراموش نكنيد
يكي از مشكلاتي كه در دوران تعطيلات نوروز پيش مي‌آيد حذف وعده غذايي مهم و اساسي صبحانه به خصوص براي كودكان است. خوردن صبحانه براي همه اعضاي خانواده به خصوص كودكان بسيار مهم است و پدران و مادران عزيز بايد به اين وعده غذايي اهميت ويژه‌اي دهند. انرژي و مواد مغذي مصرف شده در اين وعده مي‌تواند باعث افزايش تحرك و فعاليت بدني و نشاط و شادابي كودكان گردد. داشتن صبحانه كامل و مناسب مستلزم رعايت ضوابطي در منزل است. مادران و پدران عزيز بايد زمان خوردن شام و خواب شبانه را طوري تنظيم نمايند كه بچه‌ها بتوانند صبح به موقع و با كمال ميل صبحانه بخورند. ضمناً صرف صبحانه همراه با خانواده به افزايش اشتهاي كودكان كمك مي‌كند. پس بهتر است صبحانه در محيطي با صفا و آرامش‌بخش با حضور افراد خانواده صرف شود. صبحانه كامل مي‌تواند شامل شير، عسل، نان سبوسدار، پنير، گردو، آب ميوه و سبزيجات و تخم‌مرغ باشد.
نكته 5: در مسافرت مراقب تغذيه كودك خود باشيد
مسافرت براي بچه‌ها بسيار جالب، سرگرم كننده و خاطره انگيز است. البته مشكلاتي هم دارد، چرا كه برنامه غذايي روزانه را به هم مي‌ريزد و مجبور هستيم در هنگام مسافرت غذاهايي غير از غذاهاي معمول خود را استفاده كنيم. بزرگسالان شايد مشكلي با اين موضوع نداشته باشند و راحت‌تر بتوانند خود را تطبيق دهند، اما در مورد كودكان وضع متفاوت است و بايد خيلي مراقب تغذيه كودكان در هنگام سفر بود. از آنجا كه زمان مصرف وعده‌هاي غذايي ممكن است به هم بريزد و در زماني كه كودك گرسنه است غذا آماده نباشد، در نتيجه ممكن است كودك مجبور به مصرف تنقلات شود. بهتر است هميشه مقداري غذاي آماده مثل ساندويچ كوكو و كتلت همراه داشته باشيد تا از ريزه خواري كودك جلوگيري نماييد. زمان سفر و تغذيه و خواب كودك خود را طوري تنظيم كنيد كه كودك در آخر سفر گرسنه و خسته نباشد. هميشه يك ليوان آب جوشيده و تميز با خود همراه داشته باشيد. اگر كودكي داريد كه شير خشك مصرف مي‌كند، وجود آب جوشيده و تميز بسيار اهميت دارد. اگر كودك غذاي كمكي مي‌خورد، بهتر است غذاي او را در شيشه يا ظرف تميزي بريزيد و در آن را ببنديد تا حمل آن راحت باشد.
ميان‌وعده‌هايي مثل بيسكويت را كه كودك مي‌تواند در دست بگيرد و بخورد همراه داشته باشيد. از مصرف ميوهها و سبزي‌هايي كه به شسته شدن درست و صحيح آنها اطمينان نداريد خودداري كنيد. معده كودكان بسيار حساس است و ممكن است به راحتي در معرض عفونت قرار گيرد. مراقب كودك خود باشيد تا چيزي در دهان خود نگذارد. هنگام مسافرت حتماً صابون يا ژل ضد عفوني كننده با خود همراه داشته باشيد و از مصرف سبزي و سالاد در مكان‌هايي كه به بهداشتي بودن آنها اطمينان نداريد خودداري نماييد. اگر از غذاها و كنسرو استفاده مي‌كنيد قبل از مصرف، از سلامت آنها اطمينان حاصل نماييد و در صورت مشاهده برآمدگي و فررفتگي از مصرف آنها خودداري كنيد. قبل از مصرف حتماً آنها را 20 دقيقه بجوشانيد (حتي اگر قوطي آنها سالم به نظر مي‌آيد).
نكته 6: با تهيه غذاهاي سالم خانگي به پارك و مكان‌هاي تفريحي برويد
امروزه رفتن به رستوران و خريد غذاهاي فست فود به يك تفريح تبديل شده است، تفريحي كه در درون خانواده‌ها چند وعده در هفته را شامل مي‌شود. اگر دوست داريد در روزهاي تعطيل بهاري از هواي پاك و لطيف اين فصل لذت ببريد و به پارك برويد، بهتر است با تهيه غذايي سالم در خانه و چند ساندويچ گوشت يا مرغ و سالاد به اين مكان‌هاي تفريحي برويد و علاوه بر لذت بردن از هواي تازه مطمئن باشيد كه فرزندتان غذاي سالمي را هم نوش جان كرده است. كودكان از دسته افرادي هستند كه علاقه زيادي به غذاهاي فست فود دارند.
در كنار تمام اين غذاها، نوشابه‌هاي گازدار نيز معمولاً مورد استفاده قرار مي‌گيرند كه بسيار براي سلامتي مضر هستند. بهتر است همان طور كه ذكر شد از ساندويچ‌هاي خانگي خوشمزه و در كنار آن دوغ يا آبميوه طبيعي براي تغذيه كودكان استفاده شود و اين اقلام غذايي جايگزين فست‌فودهاي زيانبار كنوني گردند.
منبع: دنیای تغذیه
ninisite.com
