شير مادر، معجزه اي آرامبخش براي مادر و كودك

شير مادر علاوه بر داشتن تمام ويتامين ها و مواد غذايي لازم، حاوي مواد ضد بيماري است كه كودك را در برابر انواع بيماري ها مصون نگه مي دارد.

شيردهي نوزاد بايد پس از تولد در كوتاهترين زمان ممكن آغازشود چرا كه او را در مقابل ايجاد بيماري هاي التهابي روده در سنين بالاتر محافظت مي كند.

مادران بايد بدانند هيچ شيري حتي شير خشك و شيرهاي متفرقه نمي تواند جايگزين مناسبي براي شير مادر باشد.

تقويت رابطه عاطفي بين مادر و نوزاد و تضمين سلامت مادر از ديگر فوايد شيردهي نوزاد با شير مادر است.

متخصصان اطفال مي گويند: برقراري تماس پوست مادر و نوزاد بلافاصله پس از تولد و شروع تغذيه با شير مادر ظرف ساعت اول، مساله اي موثر در رشد نوزاد است.

به گفته آنان، مادران جوان بايد بدانند كه شير خوار در شش ماهه اول زندگي به هيچ چيز جز شير مادر نيازي ندارد؛ يعني شير مادر نياز شير خوار به آب، قند و مواد مغذي براي رشد را تامين مي كند.

مهمترين مزاياي شيرمادر تناسب داشتن با دستگاه گوارش شيرخوار( عدم حساسيت) و داشتن تركيب متناسب با نيازهاي شيرخوار است.

نخستين شير ترشح شده در هر نوبت شيرخوردن، آب، املاح، ويتامين و پروتئين بالايي دارد و با ادامه شيردهي درصد اين مواد كم و مقدار چربي شير زياد مي شود.

به اين ترتيب، هم نياز به مواد مغذي و آب و هم نياز به كالري در هر وعده شيرخوردن تنظيم مي شود كه در هيچ شير مصنوعي چنين شرايطي وجود ندارد.

متخصصان اطفال مي گويند: شير مادر ايمنوكلوبولين هاي زنده دارد و تا هشت ساعت خارج از يخچال نيز سالم مي ماند .

به گفته آنان، مادر با شيردهي به وزن طبيعي خود باز مي گردد و انجام اين كار براي او و نوزاد ارتباط عاطفي قوي ايجاد مي كند.

شيردهي همچنين اثر پيشگيري از بارداري دوباره دارد و در موارد استثنائي كه مادر قادر به شيردهي نباشد، مي توان شيردهي را قطع كرد.

كارشناسان تغذيه نيز مي گويند: بين تغذيه با شير مادر و ضريب هوشي (IQ) رابطه وجود دارد و كودكاني كه به مدت شش ماه يا بيشتر از شير مادر تغذيه مي كنند، بيشترين بهره را مي برند.

تماس عاطفي كه هنگام شير دادن شكل مي گيرد، احتمالا در افزايش ضريب هوشي نقش دارد اما نقش اصلي به عهده اسيد هاي چرب است كه در تكامل مغزي نقش خود را ايفا مي كنند.

دكتر سيمين پارسا عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي نيز معتقد است: حضور مشاور در كنار مادران در هنگام شير دهي، امري ضروري است.

وي مي افزايد: برخي از مادران پس از زايمان، دچار نگراني هاي متعددي هنگام شير دهي مي شوند و با مشاهده عوامل مختلف، شير دهي را قطع مي كنند.

اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي اضافه مي كند: برخي مادران به محض گريه بيش از حد، كم كردن يا بالا نرفتن وزن نوزاد خود، به سرعت مانع بهره مندي كودك از اين شير سالم و مملو ازپروتئين مي شوند.

وي با بيان اين مطلب كه مادران بايد بدانند بروز اين مسايل هيچ ارتباطي به تغذيه كودك از طريق شير مادر ندارد، مي گويد: بيشتر مادران از فوايد و مزاياي شير مادر براي خود و فرزندانشان مطلع هستند اما متاسفانه هنوز تاثيرات آن را باور ندارند.

وي اضافه مي كند: اين در حالي است كه عده اي تصور مي كنند در شرايط بحراني و هنگامي كه مادر افسرده ، عصباني و دچار مشكلات خانوادگي شده است، بايد فرزند را از مادر جدا كرد.

پارسا تاكيد مي كند: جدا كردن مادر و كودك در شرايط بحراني، از نظر علمي درست نيست.

دكتر ناصر كلانتري دبير انجمن علمي تغذيه با شير مادر ايران نيز در اين رابطه مي گويد: متاسفانه، برخي افرادي كه مطالبي را در مورد كاربرد شير مادر ارايه مي كنند يا آموزش مي دهند، هنوز معجزه اين شير را نپذيرفته اند.

وي مي افزايد: ‌آنان ترجيح مي دهند استفاده از شير خشك را به مادران توصيه كنند غافل از اينكه عوارض اين شير گاهي به دليل تهيه نادرست، باعث مرگ و مير نوزادان مي شود.

به گفته وي، تدوام شير دهي، استرس را در مادران كاهش مي دهد و آرامشي بي نظير را براي آنان به ارمغان خواهد آورد.

دكتر زهرا نوع پرست سرپرست سابق معاونت اجتماعي و پيشگيري از آسيب ها در سازمان بهزيستي كشور نيز مي گويد: تداوم دوران شير دهي، سبب كاهش استرس در نوزادان مي شود.

وي اضافه مي كند: شير مادر در طول شش ماه، تمام انرژي، مواد مغذي و مايعات مورد نيار را براي شيرخوار فراهم مي كند.

نوع پرست ادامه مي دهد: اگر از بدو تولد نوزاد، تماس كودك با سينه و حتي خود مادر به سرعت برقرار شود، رشد و تكامل كودك از جنبه هاي مختلف و ابعاد شناختي تسريع مي يابد.

وي مي گويد: پديده باندينگ ‌يك ارتباط عاطفي بين مادر و شيرخوار است و هر چه ريشه هاي آن عميق تر شود، شيردهي موثرتر و مفيدتر خواهد بود.

وي مي افزايد: گفتار كودكاني كه از شير مادر بهره مند مي شوند، كامل تر و نحوه صحبت كردنشان نيز روان تر از بقيه خردسالان است.

نوع پرست تصريح مي كند: اين كودكان همچنين ‌از نظر ميزان ضريب هوشي در مقايسه با نوزداني كه به شير مادر دسترسي نداشتند، بسيار بالا است و حتي بينايي آنان نيز داراي تكامل بيشتري است.

به گفته وي، رشد شناختي، حسي و روحي كودك با استفاده از شير مادر به طور چشمگيري‌ ارتقا مي يابد.

دكتر محمدرضا وفا متخصص تغذيه نيز درباره مفهوم تغذيه انحصاري با شيرمادر مي گويد: مفهوم تغذيه انحصاري با شيرمادر اين است كه شيرخوار بجز شيرمادر به هيچ نوع غذا يا نوشيدني ديگري( حتي آب) نياز ندارد.

به گفته وي، شيرخوار بايد در فواصل زماني تقريبا منظم از شيرمادر تغذيه شود.